Tarım Ve Orman Bakanı Yumaklı, şap hastalığına ilişkin yaptığı açıklamada bakanlık olarak hayvan sağlığını tehdit eden her türlü hastalıkla mücadele kapsamında ülke genelinde sürekli ve titizlikle izleme faaliyetlerini sürdürdüklerini belirterek, "Bu hastalıklardan biri olan şap hastalığı ile ilgili de mevcut serotipe karşı geliştirdiğimiz aşılar, yoğun aşılama kampanyaları ve aldığımız tedbirler sonucunda 2024 yılında bir önceki yıla göre hastalık oranında yüzde 80 düşüş sağlanmıştır. Kurban Bayramı öncesi ve sırasında da hayvan hareketleriyle ilgili yeni uygulamalar devreye alınmıştır" ifadesini kullandı.
AŞILAMA FAALİYETLERİ YOĞUNLAŞTIRILDI
Yakın zamanda şap hastalığının yeni bir serotipinin (SAT1) tespit edildiğini aktaran Yumaklı, "Bakanlığımızın ilgili birimleri tarafından bu serotipe karşı etkili bir aşı hızla geliştirilmiş ve sahada uygulanmaya başlanmıştır. Kurban Bayramı sonrası artan hayvan hareketleri sebebi ile yeni serotip olan SAT1 hastalık mihraklarında artış gözlemlenmiştir. Bakanlığımız buna karşın aşılama faaliyetlerini yoğunlaştırmıştır" değerlendirmesini yaptı.
"HAYVAN HAREKETLİLİĞİ YAYILIM ENGELLENMESİ İÇİN DURDURULDU"
Aşılamanın tek başına hastalıkla mücadelede yeterli olmadığını dile getiren Yumaklı, "Hastalığın yayılımının engellenmesinde en etkili yöntemlerden bir diğeri olan hayvan hareketlerinin durdurulması, hayvan hastalıklarıyla mücadelede dünya genelinde de sıklıkla başvurulan standart bir tedbirdir. Yapılan bilimsel değerlendirmeler, özellikle hayvan satış yerlerinde hayvanların doğrudan temasıyla bulaş riskinin oldukça yüksek olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca yetiştiriciler, celepler ve hayvan tüccarları aracılığıyla gerçekleşen dolaylı temaslar ile hayvan ticareti için yapılan köy ziyaretleri, hastalığın kısa sürede farklı bölgelere yayılmasına neden olabilmektedir. Bu nedenle hastalık mihraklarında uygulanan hayvan hareketi kısıtlamaları, yalnızca yerel değil, ulusal hayvan sağlığı açısından da büyük önem taşımaktadır. Alınan tüm önlemlerin amacı, hem hayvan sağlığını korumak hem de hastalığın yayılımını en kısa sürede durdurmaktır" açıklamasında bulundu.
"HAYVAN SATIŞ YERLERİ GEÇİCİ SÜRELİĞİNE KAPATILMIŞTIR""
Bakan Yumaklı, alınan önlemlere ilişkin şu bilgileri verdi:
"Şap hastalığının yayılmasını önlemek ve etkin bir kontrol sağlamak amacıyla hayvanların yoğun olarak hareket ettiği hayvan pazarları, canlı hayvan borsaları, hayvan toplama ve satış merkezleri ile park ve panayırlar dahil tüm hayvan satış yerlerinin faaliyetleri geçici süreyle durdurulmuştur. Bu karar, yalnızca hastalığın kontrol altına alınmasını hızlandırmak amacıyla alınmış olup, geçici ve önleyici bir hayvan sağlığı tedbiridir. Aşılama çalışmaları hızla devam etmekte olup, hayvan popülasyonumuzun tamamının aşılanmasını takiben alınan tedbirler, hastalık durumu takibe alınarak kademeli olarak kaldırılacaktır."
"BAKANLIK OLARAK SÜRECİ YAKINDAN TAKİP EDİYORUZ"
Alınan önlemlerin ülkenin gıda arz güvenliğini hiçbir şekilde tehdit etmediğini vurgulayan Yumaklı, şunları kaydetti:
"Et ve süt ürünleri başta olmak üzere hayvansal gıda temininde herhangi bir aksama beklenmemektedir. Mevcut stoklarımız ve üretim altyapımız bu süreci karşılayacak düzeydedir. Tarım ve Orman Bakanlığı olarak süreci tüm detaylarıyla yakından takip etmekte, veteriner sağlık personelimiz ve saha ekiplerimizle 7/24 görev başında bulunmaktayız. Tüm paydaşlarımızla iş birliği içinde hayvan sağlığına ve halk sağlığına yönelik tehditleri bertaraf etmeye kararlıyız."
"KIRMIZI ET TÜKETİMİNDE RİSK YOK"
Şap hastalığının insanlara bulaşmadığını dile getiren Yumaklı, "Kırmızı et tüketiminde herhangi bir risk bulunmamakta olup, güvenle tüketilebilir. Bu süreçte vatandaşlarımızdan ricamız, resmi makamlarca yapılacak bilgilendirme ve yönlendirmeleri dikkate almalarıdır. Ülkemiz hayvancılığına gösterdikleri duyarlılık ve iş birliği için tüm üreticilerimize ve vatandaşlarımıza teşekkür ederiz" dedi.
ŞAP HASTALIĞI NEDİR?
Şap hastalığı (Foot and Mouth Disease - FMD), çift tırnaklı hayvanları etkileyen son derece bulaşıcı bir viral hastalıktır. Etkeni "Aphthovirus" adlı bir virüstür. En sık sığır, koyun, keçi ve domuzlarda görülür. Hayvanlarda yüksek ateş, ağız içinde yaralar, tırnak aralarında ve memelerde lezyonlarla kendini gösterir. Şap hastalığı ölüme neden olmasa da süt veriminde ciddi düşüşlere, kilo kaybına ve hayvan ticaretinde kısıtlamalara yol açtığı için ekonomik açıdan büyük risk taşır.
ŞAP HASTALIĞI NASIL BULAŞIR?
Şap hastalığı, hayvandan hayvana doğrudan temasla veya dolaylı yollarla çok hızlı şekilde yayılabilir. Bulaşma yolları şunlardır:
Enfekte hayvanların tükürüğü, sütü, dışkısı veya burun akıntısıyla temas
Kirli yem, su veya ekipman kullanımı
İnsanların elleri, giysileri veya araçlarıyla virüsün taşınması
Havanın etkisiyle uzun mesafelere taşınması (özellikle rüzgarlı havalarda)
Virüs, dış ortamda oldukça dirençlidir. Bu da hastalığın kontrolünü zorlaştırır ve yayılma hızını artırır.
ŞAP HASTALIĞI İNSANA BULAŞIR MI?
Şap hastalığının insanlara bulaşma ihtimali oldukça düşüktür. Çok nadir durumlarda enfekte hayvanlarla yoğun temas halinde olan kişilerde hafif semptomlarla görülebilir. Ancak bu vakalar oldukça sınırlıdır. İnsanlarda görüldüğünde; hafif ateş, ağızda yaralar ve ciltte kızarıklık gibi belirtilerle sınırlı kalır. Şap hastalığı insanlarda ciddi sağlık sorunlarına neden olmaz ve genellikle kendiliğinden iyileşir.
ŞAP HASTALIĞINDAN KORUNMAK İÇİN NE YAPILMALI?
Hayvanların düzenli aşılanması
Şüpheli hayvanların karantinaya alınması
Ahır ve ekipmanların dezenfekte edilmesi
Hayvan hareketlerinin kontrol altına alınması
Tarım ve hayvancılık personelinin hijyen kurallarına uyması