ŞANLIURFA - Birleşmiş Milletler tarafından “Dünya Otizm Farkındalık Günü”
ilan edilen 2 Nisan’da dünya genelinde otizm spektrum bozukluğuna sahip bireylerle
ilgili farkındalık oluşturma amaçlanmaktadır. Bu
şekilde dünyada otizmle ilgili araştırmaların teşvik edilmesi, bu konudaki
farkındalığın artırılması ve erken teşhis ve tedavinin yaygınlaştırılması
hedeflenmekte.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Şanlıurfa Harran
Üniversitesi Hastanesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı
Öğr. Üyesi Dr. Fethiye Kılıçaslan, her geçen yıl otizm
görülme oranı artığını belirtti.
Son
araştırmalara göre, her 36 çocuktan birinin otizmli olduğunu söyleyen Dr. Fethiye
Kılıçaslan, “40-50 yıl önce otizmin nadir rastlanan bir problem/hastalık olduğu
söylenmekte idi. Günümüzde ise artık otizmin çok daha sık görüldüğünü
biliyoruz. Çalışmalar her geçen yıl otizm görülme oranının arttığını belirtiyor”
diye konuştu.
ERKEN
TEŞHİS VE MÜDAHALE ÖNEMLİ DÜZEYDE ETKİLİ
Otizmde
erken dönemde teşhis ve müdahale çocuğun gidişatını önemli düzeyde etkilediğine
dikkat çeken Dr. Kılıçaslan, açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “Otizmin
sebepleri arasında genetik ve ailesel nedenler ön planda suçlansa da pek çok
faktörün etkileşimi sonucu ortaya çıktığını söyleyebiliriz. Savaş, göçler,
pandemi, yaşanan travmalar, ebeveynlerin geç yaşta anne baba olması otizm
oranlarında görülen bu artışta suçlanan faktörler arasında yer alıyor. Diğer
yandan yaşanan olumsuz yaşam olayları, ailelerin çocuklarını çocuk
psikiyatristine götürmelerine engel olup, erken yaşta tanı alma ve erken
müdahale ihtimalini de azaltıyor. Otizmde erken dönemde teşhis ve müdahale
çocuğun gidişatını önemli düzeyde etkiliyor. Erken müdahale ile bu
çocuklarımızın öğrenme, iletişim ve sosyal becerileri geliştirebilir. Hem
yapılan bilimsel çalışmalar hem de kendi klinik tecrübemiz özellikle 2 yaşın
altında müdahaleye başlanan çocuklarda otizm belirtilerinin ortadan kalktığını
gösteriyor”.
ÇOCUK PSİKİYATRİSİNE NE ZAMAN BAŞVURULMALI?
Ailelerin olası bir otizm şüphesi karşısısnda çocuk
psikiyatrisine ne zaman başvurmaları gerektiği konusunda da konuşan Dr.
Kılıçaslan, açıklamasında şu belirtilere dikkat çekti: “Çocuğunuz daha
önceki becerilerini kaybediyor ya da bildiği kelimeleri unutuyorsa, sık sık
gülümsemiyorsa ve çoğunlukla 'donuk' bir yüz ifadesi varsa, insanlara ilgi
göstermiyorsa; sizinle göz teması kurmuyorsa, ismini söylediğinizde bakmıyorsa,
parmakla göstermek, kafasını hayır diye sallamak gibi hiçbir el, kol, baş
hareketi yapmıyorsa, yakın temastan, kucaklanmaktan kaçınıyorsa, yaptığınız
hareketleri veya çıkardığınız sesleri tekrar etmeye çalışmıyorsa, konuşup
eğlendirildiğinde tepkisi zayıfsa, 'Güle güle' işareti yapma, öpücük gönderme
gibi taklide dayalı beceriler yapamıyorsa, oyuncaklarla uygun biçimde
oynamıyorsa, 18 aylık olmasına rağmen anlamlı kelimeleri yoksa, 24 aylık
olmasına rağmen anlamlı iki kelimelik cümleleri yoksa, söyleneni işitmiyor gibi
davranıyorsa, yaşıtlarına karşı ilgisizse, tuhaf tekrarlayan hareketler (parmak
ucunda yürüme, sallanma, dönme, kanat çırpma, el hareketleri) tuhaf nesnelere
takıntı ve aşırı ilgi (dönen nesneler, araba plakaları, amblemler vs.) varsa,
aileler vakit kaybetmeden 'Çocuk Psikiyatri' uzmanına başvurmalıdır.”
BAŞHEKİM DOÇ. DR. KIRHAN: FARKINDALIK
OLUŞTURMAK İÇİN ÇALIŞMALARIMIZ DEVAM EDECEK
Otizm konusunda açıklama yapan Şanlıurfa Harran
Üniversitesi Hastanesi Başhekimi Doç. Dr. İdris Kırhan ise, otizmli bireylere erken
teşhisle birlikte verilecek özel eğitimin onları toplumsal hayata
kazandıracağını söyledi. Otizm Haftası kapsamında farkındalık oluşturmak
amacıyla hastanemiz girişinde stant açıldığına dikkat çeken Doç. Dr. Kırhan, “Bu
konuyla ilgili hasta ve hasta yakınlarına el broşürleri dağıtıldı. Harran
Üniversitesi Hastanesi olarak vatandaşlarımıza tedavi hizmetinin yanında önemli
konularda farkındalık oluşturmak için çalışmalarımız devam edecektir" diye
konuştu.
BİHA