Doğu ve Güneydoğu Bölgesinde aylık bin 500 tona yakın
"kaçak çay" olarak bilinen ithal çayın tüketildiği tahmin ediliyor.
Bölge illerine nüfus açısından bakıldığında, en yüksek nüfus oranına sahip
Urfa'nın kaçak çay tüketiminde ilk sırada yer aldığı söylenebilir.
Son zamanlarda birçok üründe görülen yüksek oranda
zammın, ithal çayda da yaşanıp yaşanmayacağı merak konusu oldu. Nitekim bu
konuda ortaya atılan bir iddiaya göre, ithal çaya zam geleceği yönündeydi.
Ajans Urfa olarak ithal çayda son durumun ne olduğunu, olası bir zammın
beklenip beklenmediğini çay satıcısı esnafa sorduk.
DEMİRTAŞ: ÇAYA ZAM DOLARA BAĞLI
Yılların çay satıcısı olan Haşimiye esnafından Hüseyin
Demirtaş, ithal çaya yaklaşık 20 gün önce zam geldiğini bildirdi. Esnaf
Demirtaş, kilo başına hemen hemen 15 lira zam geldiğini hatırlatarak, çaya
yönelik bir zam olasılığı konusunda, "Çaya zam dolara bağlı bir şey. Dolar
yükseldiği için çay da otomatik olarak yükseliyor" ifadelerini kullandı.
Demirtaş önümüzdeki günlerde çaya zam gelip gelmeyeceği konusunda
da döviz kuruna işaret ederek, "Dolara zam gelmediği sürece çaya da zam
gelmez. Dolar düştüğü zaman çayın fiyatları da kendiliğinden geri çekilir"
dedi.
YÜCEL: EN İYİ ÇAY BUGÜN 240 TL
Haşimiye meydanında çay ve baharat çeşitleri üzerine satış
yapan esnaf Mehmet Emin Yücel de, ithal çaya en son 7-10 gün önce zam geldiğini
kaydederek, "Kalitesine göre değişiyor, bugün en iyi çay 230 liradan 240
liraya çıktı” dedi.
Çaya gelen zamların vatandaşı nasıl etkilediği sorusu
üzerine Yücel, her ne kadar çaya sürekli bir ilgi olsa da alım gücü düşük olan
vatandaşların biraz da olsa şikayetçi olduklarını kaydetti. Çaya olası bir zam
konusunda da Yücel, "Döviz kurlarında yükseliş olduğu takdirde, çaylarda
da otomatikman yükseliş oluyor" diyerek ithal çaya yapılan zammın döviz
kurların yükselişine göre değiştiğini dile getirdi.
“FİYATLAR ARTINCA ÇAY TÜKETİMİNDE SORUN OLUYOR”
Yücel “fiyatlar haftalık ya da aylık 10-20 lira artınca
sorun oluyor” ifadesiyle zamların çay tüketiminde azalmaya neden olduğunu
savunarak şunları aktardı:
"Vatandaşlar tasarrufa bırakıyorlar. Mesela, sık sık
içen ara ara içiyor. Mesela, kaçak çaylar memleketimizde Urfa'da en çok
tutulan, en çok sevilen çay, diğer çaylara nazaran kaçak çay. Şehir dışında
diğer çaylar içiliyor".
DEMİRBAŞ: KEŞKE DİĞER ÜRÜNLER DE ÇAY GİBİ ZAM YESEYDİ
Aile olarak 83'ten beri Urfa'da esnaflık yaptığını
söyleyen Mustafa Demirbaş isimli çarşı esnafı da ithal çaya yaklaşık iki hafta
önce zam geldiğini ifade etti.
Diğer ürünlere gelen zamlara oranla çaya ithal olmasına
rağmen çok da fahiş bir zam gelmediğini savunan esnaf Demirbaş, "Keşke
diğer ürünler hepsi çay kadar zam yeseydi. Örnek veriyorum, etin kilosu, 230
lira oldu, 60-70 lira üzerine geldi. Çay ithaldır. Normalde daha fazla olması
lazım iken, şu an beklenilenin altında. 10 lira falan üzerine zam geldi"
diye konuştu.
Diğer esnaf gibi çaya gelecek yeni zammın dolar kuruna
bağlı olduğuna ve çayın kilosunun şu an 240 kira civarında seyrettiğine değinen
Demirbaş, "Çay en fazla kullanılan maddedir, ama mesela, adam bir kilo çay
alıyor, bir ay içiyor. Ama bir kilo eti bir günde bitirebiliyorsun. Çayın 240
lira olması çok aşırı fahiş fiyat değil, normaldir. Bundan 2-3 sene önce çayı
180 liraya sattığımızı hatırlıyorum" diye konuştu.
“ÇAY YÜKSELDİĞİ ZAMAN DAHA AZ KAZANIYORUM”
Vatandaşın zamlara nasıl bir tepki verdiği sorusuna, “biz
de zamlara tepkiliyiz” diyen çaycı esnaf, şunları dile getirdi:
“Biz de zamma karşıyız her zaman. Hiçbir şekilde
istemiyoruz. Ben şu an çayın 100 liradan satılmasını istiyorum mesela. Ama bazı
şeyler insanın elinde değil. Ne kadar yükselirse o kadar sıkıntıdır. Mesela
ben, çay yükseldiği zaman az kazanıyorum. Belki daha önce daha fazla
kazanıyorduk. Ama mesela şimdi, adam 2 yerine bir kilo alıyor. Pahalı olduğu
için fazla kar etmek de istemiyoruz. Ora halli gidiyoruz. Şu an baktığımız
kadarıyla, çayın bu kadar yüksek olması millet için çok aşırı sıkıntı değil.
Normal karşılanıyor”.
BİHA