Geçtiğimiz günlerde CNN Türk yayınına katılan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, "Sadece hileli boşanmalar üzerinden yapılan incelemelerde 9 bin sahte boşanma yoluyla yetim aylığı alındığı tespit edildi. 7 bin 400'ü ile ilgili ödenen rakamların faiziyle geri alınması için işlem başlattık ve savcılığa suç duyurusunda bulunduk" ifadelerini kullandı. Bakan Işıkhan, ev kadınlarının emekliliğiyle ilgili çalışmaların başladığını, 2028'den önce ev kadınlarına yönelik emeklilik müjdesini paylaşmayı hedeflediklerini aktardı.

SAHTE BOŞANMA NASIL YAPILIYOR, NASIL TESPİT EDİLİYOR, İHBAR MI GEREKİYOR?

Ekol TV yayınında konuşan mali müşavir İsmet Çetinkaya, konuyla ilgili şu değerlendirmelerde bulundu:

"Şimdi burada sosyal güvenlik müfettişleri denetimleri yapıyor. Halihazırda geçmişte de yapıyordu ve şu anda da yapılıyor. Genelde uygulama şu şekilde oluyor. Sahte boşanmışların çevresi tarafından ihbar edilmesi vesilesiyle tespit edilmesi daha yüksek muhtemel. Çünkü bu şekilde ihbarlar yapıldığı sosyal güvenlik müfettişleri direkt o kişiyle ilgili önce bir bilgisi dahili olmadan bir araştırma yapılıyor. Çevre taraması yapılıyor. Daha sonra ev ziyareti yapılıyor. Şayet o kişiler aynı evde ikamet ediyorsa ve o evin giderleri erkek tarafından karşılandığı tespit ediliyorsa sahte boşanma tespit ediliyor.

Şimdi burada sahte boşanma ne? Bir kere bunu bilmek lazım. Bir kişi kadın ve erkek fiili olarak evliler. Ancak kağıt üstünde boşanarak kadın babası vefat ettiği için yetim maaşı almak istiyor. Yani sahte sigortalılık dediğimiz farklı bir versiyonu bu. Sahte yetim aylığı almak. Yani aslında net bir şekilde ifade etmek gerekirse daha tüyü bitmemiş yetimin hakkının göz dikmek gibi bir şey diyebiliriz. Sizin, benim cebimizden alenen çalınmış bir paradır bu. Hakkınız olmamasına rağmen. Çünkü devlet kanuni bir hak vermiş. Nedir bu hak? Bir kişinin, kız çocukları için konuşuyoruz, erkek çocukları için böyle bir şey yok. Kız çocukları için annesi, babası vefat etmişse, yetim kalmışsa, bakacak hiçbir kimsesi yoksa, bir iş yerinde çalışmıyorsa, bekarsa, devlet annesinden ya da babasından kalan maaşın belli bir miktar o kız çocuğunun hayatını idame ettirebilmesi için sosyal devlet gereği ödediği bir maaş türüdür ve dünyada hiçbir örneği yoktur. Sadece Türkiye'de vardır bu, çok da güzel bir uygulamadır aslında. Ancak bunu kötü niyetle kullananlar evli ya da başka bir yerde çalışıyor ancak vefat etmiş babasının ya da annesinin maaşını almak için hileli olarak boşanma yolunu tercih ediyor. Bu geçmişte de vardı, şu anda da var. Denetimler de devam ediyor.

Geçmişte de devam ediyordu. Şu andaki son yapılan denetimlerde 9 bin kişi tespit edildi. Bununla ilgili 7400 kişiye de tebligat gönderildi.

BUNUN CEZASI NEDİR?

Bununla ilgili bir kere sosyal güvenlik müfettişleri bir kere savcılığa suç durusunda bulunuyor. Burada devleti dolandırmadan dolayı. Artı mali cezası ise geçmişe dönük aldığı tüm emekli maaşları faiziyle beraber geri talep ediliyor. 5 yıl geçmişten maaş aldıysa, 10 yıl geçmişten maaş aldıysa bu geri talep ediliyor. Ayrıca bu emekli maaşı ile ilgili faydalanan başka kimler varsa, sağlıktan faydalanan kimler var ise onların da Sosyal Güvenlik Kurumuna geçmişte sağlamış olduğu zarar da karşılanacak. Yani siz haksız yere bir yetim maaşı aldınız, 5 senedir alıyorsunuz, bu 5 senelik rakamı devlet sizden faizle geri istiyor. Ayrıca geçtiğimiz 3 sene içinde de bir tedavi oldunuz. Bunun külfeti devletimize diyelim 100 bin lira, şu anki rakamıyla beraber onu sizden talep ediyor. Şayet bunu ödeyecek durumunuz yoksa üzerinizde herhangi bir arsa, daire, araç vesaire bir şey varsa bunlar da haczediliyor. Yani devlet tespit edildiği zaman bir kere bunu kesinlikle bırakmıyor.

EV KADINLARINA EMEKLİLİK HAKKI NASIL OLACAK?

Şöyle, bu halihazırda zaten var. İsteğe bağlı sigortalılık dediğimiz olay. Yani bir kişi çalışmadığı zaman isteğe bağlı sigorta primini ödeyip Bağkur üzerinden emekli olabiliyordu. Ancak aile yılı kapsamında bu günler biraz daha düşürüldü. Yani şu oluyor; siz çalışmıyorsunuz, ev hanımı çalışmıyor, işe gitmiyor. Ancak ileride emekli maaşı almak istiyor. Yani hayatını garanti almak istiyor. Çalışmadan da primini ödemek istiyor. Şu anda primini ödeyip 5400 gün ile 61 yaşında emekli olabilecek. Yani daha az prim gün sayısı ile ve daha az primle ve bunun devlet ödeyeceği primin üçte birini devlet karşılayacak. Yani şu anda ödenmesi gereken rakam, en minimum rakamı söylüyorum ben; 8 bin 321 lira. Ancak isteğe bağlı sigortalılık yani ev hanımları 5400 günü tamamlamak şartıyla bunun üçte birini devlet karşılıyor. Şu an yanlış hatırlamıyorsam 5 bin 400 lira civarında bir rakam cebinden çıkmış olacak. Yani totalde baktığımız zaman o 15 yıl prim ödeyecek. Totalde şu anki rakamlarla 500 bin lirasını devlet karşılamış olacak. 15 yılın yine bugünkü rakamlarla söylüyorum cebinizden çıkacak rakam yaklaşık 1 milyon civarında olacak. Burada aynı zamanda sağlıktan da yararlanabileceksiniz"